İade faturasına dair tüm sorularının cevabı bu yazıda.
İade faturası nedir?
İade faturası, müşterinin aldığı malı satıcıya iade etmesi durumunda düzenlenen bir belgedir. Müşteri bir malın dilerse tamamını, dilerse bir kısmını iade edebilir. İade faturası bu doğrultuda hazırlanabildiği için her iki durumu da mümkün kılar.
Adı iade faturası da olsa, bu belge aslında bir fatura türü değildir. Çünkü bir malın satılması, üretilmesi ya da temin edilmesi karşılığında düzenlenip kesilmez. Aksine, satın alma, üretim ya da temin sonucu alıcının satın aldığı malın tamamını ya da bir kısmını kabul etmemesi, bir sebeple iade etmesi halinde düzenlenir. İade faturasını düzenleyen de alıcının kendisidir. Malı kabul etmediğini belirtir ve bu işlemi muhasebeleştirmeyi sağlar. Bu yüzden Türk Ticaret Kanunu’nun 23. maddesinin 2. hükmünde öngörülen kanuni karine burada uygulanamaz. Çünkü bir malın satımı veya üretimi ya da bir menfaat temini karşılığı olarak verilmeyen fakat şekil açısından faturaya işlenen bir hususta karine doğmaz.
İade faturasının bir başka kullanımı da yanlış fatura kesilmesi durumunda gerçekleşir. Ortadaki yanlışlığı düzeltmek için düzenlenir ve bunun üzerine mal iade edilip tekrar doğru faturayla alınır.
İade faturasını bir örnekle açıklayalım. Şirketinin bir üreticiden 5 birim ürün aldığını düşün. Bu ürünün 2 birimini ya da 5’ini birden bir sebeple satıcıya iade etmeye karar verdin. Bu işlemi bir iade faturası hazırlayıp keserek iade ettiğini belgeleyebilir ve muhasebeleştirebilirsin.
İade faturasında bulunması gereken bilgiler
Bir iade faturasında şu bilgiler bulunmalıdır:
- Satıcının faturasındaki seri numarası ve tarihi
- İade edilen malın miktarı
- İade edilen malın birim bedeli
- İade edilen malın toplam bedeli
İade faturası düzenlerken dikkat edilmesi gerekenler
- Faturanın görünür bir yerinde “İade Faturasıdır” ibaresi yer almalıdır.
- Fatura kesmek için satış faturası koçanı kullanılırken iade faturasının ayrı bir koçanı bulunmaz.
- İade faturası Maliye Bakanlığı onaylı ya da noter tasdikli olmalıdır.
- Satın almayı yapan alıcı tarafından satıcıya kesilir.
- İade faturasındaki mal bedelinin satın alma yapılırken kesilen faturadaki mal fiyatıyla aynı olması gerekir. Yani ürün hangi fiyattan alındıysa o fiyattan iade edilir. Eğer malın yalnızca bir kısmı iade ediliyorsa ilk faturadaki birim fiyatına bakılır ve iade edilecek kısmın karşılığı hesaplanarak bu bedelin iadesi yapılır.
- Malın iade edilebilen azami miktarı ancak tamamı olabilir. Yani 5 birim mal alındıysa 6 birim olarak iade edilemez.
- Kısacası, asıl faturadaki tüm şartlar iade faturasındakilerle birebir aynı olmalıdır.
- Bir iade faturasının açık ya da kapalı kesilmesi tamamen alıcı ile satıcı arasındaki ticari ilişkiye bağlıdır.
Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.
