İştirak nedir?

on muhasebe 685733710

İştirak modelleri
İşletmenin diğer işletmelerin yönetimine ya da ortaklık politikalarının belirlenmesine katılım amacı ile sahip olduğu %10-%50 oranları arasında değişen sermaye payına sahip olması, iştirak olarak ifade edilir.

İştirak çeşitleri iki farklı modele sahiptir:
Ana şirket, ortaklıkta olduğu şirkette %50’den fazla oy hakkına sahip olduğu durumda ortak olunan şirket bir bağlı ortaklıktır. Eğer çoğunluk tam tersi ana şirkette değil ise de basit anlamda iştirak (bağımsız ortaklık) denir.

İştirak amaçları
Bir şirketin iştirak konusunda genel olarak iki farklı amacı söz konusu olabilir. Bu amaçlardan ilki, şirketin gereken düzeyin üzerindeki varlığını, getiri potansiyeline güvenerek kâr elde etme amacı ile başka bir şirkete yatırım olarak kullanmasıdır. İkinci amaç ise, şirketin kendi ürün ve hizmetlerini geliştirme kapasitesine sahip hizmet ve ürünler sunan bir şirkete yatırım yaparak, bir değer yaratma amacı güdülmesidir.

İştirakler hesabı:
İştirakler hesabı, şirketlerin iştirakte bulundukları şirketlerin yönetim süreçlerine katılmak üzere sahibi olduğu ortaklık payı ve pay senetlerinin izlendiği hesaplardır. İştirakler, tam ve dar mükelleflerin sahip olduğu anonim şirketlerin hisse senetleri, limited şirketlere ait iştirak hisseleri, sermayesi hisselere ayrılmış komandit şirketlere ait ortaklık payları ile iş ortaklıkları ve adi ortaklıklara ait ortaklık paylarını ifade etmektedir. Kurumların, tam mükellefiyete dahil diğer bir kurumun sermayesine iştiraklerden elde edilen Kazançlar Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8. maddesi uyarınca kurumlar vergisinden istisnadır. Çünkü istisnaya dahil olan kazanç, kazancın geldiği ilk kurumlarda kurumlar vergisine ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/6 maddesinde stopaja katılmıştır. İştiraklerin, satımından elde edilen kazanç ise Kurumlar Vergisi’ne dahildir. İştirak için sermaye taahhüdünde bulunduğunda ya da hisse senedi alındığında bu hesaba borç, elden çıkarılmasında ise alacak olarak kaydedilir. Sermaye taahhüdü biçiminde gerçekleştirilen iştirakte, taahhüt edilen iştirak sermaye miktarı bu hesaba borç ve 243 İştirakler Sermaye Taahhütleri hesabına da alacak olarak kaydedilmelidir. İştirak hisse senedi alımı gerçekleştiğinde bu hesaba borç, ödeme araçlarına alacak olarak kaydedilir. Bu hesaba borç kalanı verir. Bu Hesabın kalanı mevcut iştiraklerin tutarını gösterir.

Şirketlerin en az 2 tam sene süreyle aktiflerinde dahil olan iştirak hisseleri satışından gelen ve sermayeye eklenmesi kararı verilen kazançları 1.1.2005 tarihli Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8. Maddesi’nin 12. bendi gereğince vergiden istisna edilmiştir. Sermayeye eklenme işleminin gerçekleşmesi satışın yapıldığı seneyi izleyen ikinci takvim senesinin sonuna kadar şarttır. Bu zaman içerisinde sermayeye eklenmeyen kazanç kısmı için uygulanan istisna sebebiyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler zayi olmuş sayılır.Menkul kıymet ticareti ile ilgilenen kurumların bu sebeple ellerinde bulundurdukları değerlerin satışından gelen kazançlar istisna kapsamı dışında tutulur.

Mikro Yazılım web tabanlı ön muhasebe çözümü:
Bizmu işletmenin muhasebe ihtiyaçları için Mikro Yazılım’ın 30 yıllık deneyimiyle geliştirdiği web tabanlı yeni ön muhasebe çözümü Bizmu ile hemen tanış! Bizmu ile yapabileceğin şeyler şunlar:

  • Fatura oluşturma: Dilediğin şekilde tasarladığın faturayı oluşturup yazdırabilirsin.
  • Hatırlatma gönderme: Vadesi gelen faturalar için müşterilerine hatırlatma gönderebilirsin.
  • e-Dönüşüm Modülleri: e-Fatura başta olmak üzere e-Dönüşüm kapsamındaki işlemlerini yapabilirsin.
    • Müşteri ve tedarikçi takibi
    • Borç ve alacak takibi
    • Veri aktarımı
    • Ekstre oluşturma
    • Gelir-gider takibi
    • Nakit akışı takibi
    • Kasa ve banka ile giriş-çıkış takibi
    • Tahsilat ve ödeme takibi
    • Gider fişi, maaş ve vergi oluşturma
    • Kasa takibi
    • Çalışan takibi
    • Gider belgesi işlemleri
    • Satış fiyatı tanımlama
    • Tahsilat raporu oluşturma
    • Gider raporu oluşturma
    • Otomatik işlem tekrarlam
    • Fatura hatırlatma
    • Proforma fatura takibi

Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.

İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız

Top