Bu yazıda pandemi döneminde verilen, işçilerin ücret alacaklarını kısmen de olsa almalarını sağlamış Kısa Çalışma Ödeneği’ni anlatacağız.
Kısa Çalışma Ödeneği nedir?
Kısa çalışma, ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması ya da süreklilik koşulu aranmadan faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması durumunda, iş yerinde sigortalılara üç ayı aşmamak kaydıyla çalışamadıkları dönem için gelir desteği sunan bir uygulamadır. İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında sağlanan bu imkan, Bakanlar Kurulu kararı ile üç aydan altı aya kadar uzatılabilir.
Kısa çalışma ödeneği hangi durumlarda uygulanır?
- Genel ekonomik kriz ile ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylar, ülke ekonomisini ve iş yerini ciddi olarak etkileyip sarstığında
- Bölgesel kriz ile ulusal veya uluslararası olaylardan dolayı belirli bir il veya bölgede faaliyette bulunan iş yerleri ekonomik olarak ciddi şekilde etkilenip sarsıldığında
- Sektörel kriz ile ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylardan doğrudan etkilenen sektörler ve onlarla bağlantılı sektörlerdeki iş yerleri ciddi olarak sarsıldığında
- Mücbir sebeplerle işverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bertaraf edilemeyen, dışsal etkilerden ileri gelen, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri hallerde
Kısa Çalışma Ödeneği nasıl alınır?
Eğer işveren genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığını ya da durduğunu düşünüyorsa bunu kanıtlarıyla belgeleyerek İŞKUR’a başvuruda bulunup müfettişlerce uygunluk tespiti yapılmasını isteyebilir. İş yerinin gerçekten ilgili durumlardan etkilendiği tespit edilirse, işveren kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilir. Zorlayıcı sebepler varsa ayrıca yönetim kurulu kararı gerekmez. İşletmeden kaynaklı nakit akışında bozulma, yönetimsel problemler ya da pazar daralması kısa çalışmaya gerekçe değildir.
Covid-19 Kobi Rehberi – Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği hakkında bilgi notu
İşçinin Kısa Çalışma Ödeneği’nden yararlanma şartları
- Eğer işverenin talebin müfettişlerce yapılan inceleme ile uygun bulunursa
- Kısa çalışmaya tabi tutulan işçi, kısa çalışmanın başladığı tarihte çalışma sürelerini ve prim ödeme şartlarını sağladıysa (Covid-19 etkisiyle yapılan kısa çalışma başvurularında, son 60 gün hizmet akdine tabi olmak kaydıyla son 3 yıl içinde 450 gün prim ödemiş olması)
- İş müfettişlerinin yaptığı inceleme sonucu kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgileri bulunuyorsa
işçi Kısa Çalışma Ödeneği’nden yararlanabilir.
Prim ödeme şartını sağlamadığı için kısa çalışma ödeneğine hak kazanamayanlara, daha önce kesilmiş son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre, kısa çalışma süresini geçmemek üzere kısa çalışma ödeneği olarak ödenir.
İşçinin Kısa Çalışma Ödeneği’nin süresi, miktarı ve ödenmesi
- Günlük Kısa Çalışma Ödeneği sigortalının son bir yıllık aylık prime esas kazançları ile hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60’ıdır. Böyle hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini geçemez.
- Ödenek, iş yerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak biçimde, çalışılmayan süreler için.
- Kısa Çalışma Ödeneği, işçinin kendisine ödenir.
- Her ayın beşinde yapılan ödeme, PTT Bank aracılığıyla gerçekleşir. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı, ödeme tarihini öne çekebilir.
- Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içinde yapılacağı zaman aralığını işveren, iş yerininin gelenekleri ve işin niteliğine göre belirler.
- Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilir.
- Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır.
- Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılırsa ödemeler 4857 sayılı kanunun 24. maddesinin 3 numaralı bendinde ve 40. maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bir haftalık süre içinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.
- Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve Kısa Çalışma Ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve kurum tarafından ödenir.
Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.
