Geçici vergi nedir diye soranlar için bu vergi türünü tanımlayalım. Halk arasında peşin vergi olarak bilinen geçici vergi, basit usulde vergilendirilenler hariç ticari kazanç sahipleri, serbest meslek erbabı ve kurumlar vergisi ödemesi gereken mükelleflerin cari vergilendirme dönemlerinin Gelir ve Kurumlar Vergisi yerine sayılmak suretiyle üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanıp ödenen verginin adıdır.
Başka bir deyişle geçici vergi, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi’nin bütün yılın kar ve zarar hesaplaması tek seferde yapılmadan üç aylık dönemler içerisinde kazanılan kazancın vergisinin önden tahsil edilmesi için getirilmiş bir vergidir. Vergi önden alınması nedeniyle peşin vergi olarak bilinir.
Peki geçici vergi farklı bir vergi mi? Geçici vergi, kazanç üzerinden ödenen verginin üç aylık aralıklarla parçalı bir biçimde tahsil edilmesidir. Dolayısıyla Gelir Vergisi ve Kurumsal Vergisi harici bir vergi değildir. Ödenen geçici vergiler Gelir Vergisi mükellefi olmanız durumunda takip eden yılın mart ayında verilecek Gelir Vergisi Beyannamesi’nden, Kurumlar Vergisi mükellefi olmanız durumunda da takip eden yılın nisan ayında verilen Kurumlar Vergisi Beyannamesi’nden düşürülür.
Geçici vergi oranı nedir?
Geçici vergiyi Gelir Vergisi mükelleflerinin ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin ödediğini söylemiştik.
Peki bu mükellefler için 2021 geçici vergi oranları neler?
Gelir Vergisi mükellefleri için geçici vergi oranı %15’tir. Kurumlar Vergisi mükellefleri için geçici vergi oranı ise %20’dir. Üç aylık dönemlerin kar ve zarar durumu yılbaşından hangi üç aylık dönemi hesaplıyorsak o döneme kadar hesaplandıktan sonra önceki dönemin Geçici Vergi tutarı beyannamede düşürülür. Bu sayede önceki döneme ek kar miktarından vergi tahakkuk edecektir.
Geçici vergi ne zaman ödenir?
Geçici verginin hangi 3 aylık dönem söz konusuysa onun 2. ayının 1. gününe kadar verilmesi ve 2. ayın 17. gününe kadar da ödenmesi gerekmektedir. Örneğin Ekim-Kasım-Aralık dönemine ait geçici verginin 15 Kasım akşamına kadar verilmesi ve 17 kasım akşamına dek ödenmesi gerekir.
Kimler geçici vergi ödemez?
Kimler geçici vergi ödemez sorusuna da yanıt verelim. Tasfiye halindeki kurumlar vergisi mükellefleri tasfiye dönemlerinde geçici vergi ödemezler. Basit usule tabi gelir vergisi mükellefleri, bir takvim yılını aşan süreli inşaat ve onarım işi yapanlar, ücret geliri elde eden çalışanlar, menkul ve gayrimenkul sermaye iradı sahipleri, zirai kazanç elde edenler, diğer kazanç ve irat elde edenler, kazançları vergiden muaf kılınan serbest meslek erbabı ve noterler geçici vergi vermeyenlerdir.
Ancak bu kategorilere dahil olanların da belirtilen işler dışındaki ticari ya da mesleki gelirleri nedeniyle geçici vergi ödemeleri gerekir.
