Lehtar ne demek?
Türk Dil Kurumu, Arapça dilinden Türkçeye geçen “lehtar” sözcüğünü, iki şekilde tanımlar. İlk tanım, “yandaş, taraftar” manasına gelirken, ikinci tanımda “senet metninde, senet bedelinin kendisine ödenmesi yazılı olan kişi” ifadesi vardır. Günlük hayatta sık sık duyduğumuz “lehtar” sözcüğü aynı zamanda Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre düzenlenen ve kıymetli evrak niteliğinde olan çek taraflarından birini de ifade eder. Bu açıdan bakınca lehtar sözcüğü “hamil” sözcüğü ile eş anlamlı hale gelir ve “çekin muhatabı ve çekte yazan meblağı alacak kişi” anlamında kullanılır. Peki çek nedir? Hemen anlatalım.
Çek nedir?
Çek, bir kişinin bankadaki hesabından, belgede yazılı miktar kadarının belgede adı yazılı olan kişiye veya onun belgeyi havale ettiği kimseye veyahut belgeyi taşıyana ödenmesi için düzenlediği, biçim ve özellikleri belirli bir ödeme aracıdır. Çekin, yasal açıdan bakınca vadesi bulunmaz. Yani çeki nakite dönüştürmek için belli bir vakte kadar beklemek gerekmez. Ancak çek kullananlar ticari adaba uyarak genellikle vade bekler. Pekin çekin lehtar dışındaki tarafları kimlerdir?
Çekin 7 özelliği
- Üzerindeki metinde “çek” kelimesi olmalıdır.
- Çekin muhatabı bankadır. Üzerinde bankanın ticaret unvanı, ödeme yeri, düzenlenme tarihi ve düzenleyenin (keşidecinin) imzası bulunur.
- Çekin üzerinde vergi kimliği numarası olmazsa çek hükümsüz sayılır.
- Çek nama, emre veya ‘hamiline ödenmek üzere‘ düzenlenebilir. Kimin adına düzenlendiği gösterilmemiş çek, hamiline yazılı çek olarak adlandırılır. Eğer nama yazılırsa alacaklının alacağını üçüncü kişiye devretmesi halinde bir kereye mahsus olmak üzere ciro edilebilir. Ciro, çekin mülkiyet değiştirmesinde kullanılan usule denir. Lehtar, senedin arka yüzünü imzalayarak ilk ciroyu gerçekleştirir.
- Vadesi yoktur, görüldüğünde ödenir. Ticari adap gereği vadesi var gibi kullanılır ancak çek sahibi dilerse bankaya götürüp karşılığını talep edebilir.
- Düzenlendiği yerde ödenecekse 10 günlük ibraz süresi vardır.
- Faiz koşulu bulunamaz.
Çekin tarafları
- Keşideci: Çeki düzenleyen kişi.
- Muhatap: Çeki ödeyecek banka şubesi.
- Hamil / lehdar: Çekin muhatabı ve çekte yazan meblağı alacak kişi.
- Cironta: Emre yazılı ticari senedi ciro eden kimse.
- Avalist: Keşideci lehine verilen kişisel teminata aval, aval verene ise avalist denir.
Gelir ve giderlerinizi kolayca takip edip enerjinizi işinizi büyütmeye ayırmak istiyorsanız Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsiniz.
