Bugün Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) kapsamını, özelliklerini, hangi ürünlerden nasıl bir mantıkla alındığını inceleyecek, 2023’e özel ÖTV oranları ile ÖTV hesabından bahsedeceğiz. ÖTV ile merak ettiğin her şey bu yazıda!
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) nedir?
Açılımı Özel Tüketim Vergisi olan ÖTV, zaruri olmayan belirli ihtiyaçlar (mal ve ürünler) için maktu ya da oransal olarak alınan bir vergi türüdür. Harcama vergisi türündeki ÖTV, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne uyum süreci için 4760 sayılı kanun değişikliğiyle başlattığı ve ilk olarak 2002 yılında almaya başladığı bir vergidir. Az sayıdaki kapsamı sınırlı maldan alınır. Bu yüzden ÖTV ödeyen mükelleflerin sayısı da azdır. Bu özelliğiyle ÖTV’nin kolayca yönetilen bir vergi türü olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca genel bütçe gelirleri arasında önemli bir kalem olduğu için hazineye de ciddi anlamda katkısı vardır.
ÖTV ve KDV birbirinden hangi özelliklerle ayrılır?
ÖTV ile KDV bazı özellikleri açısından birbirine benzer. ÖTV’yi KDV’den ayıran en önemli özelliği tek aşaması olan bir vergi türü olmasıdır. ÖTV, ilgili mallardan yalnızca bir kez imalat, ithalat ya da ilk iktisap sırasında alınır. Yani bu mallar el değiştirirken yeniden ÖTV alınmaz.
Hangi ürün ve mallardan ÖTV alınır?
4740 numaralı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na gör ÖTV yalnızca aşağıda sıraladığımız dört mal üzerinden alınır. Motorlu taşıtlar ile mücevherler en fazla ÖTV toplanan mallardır. Her malın ÖTV hesabı değeri üzerinden yapılır. Dolayısıyla tüm motorlu taşıt sahiplerinin ödeyeceği ÖTV miktarı farklıdır.
- Çevreye zarar veren akaryakıt ve yağ türevi ürünler
- Lüks taşıtlar
- İnsan sağlığına zarar veren tütün ve alkol ürünleri
- Beyaz eşya, kürk gibi lüks tüketim ürünleri
Kimler ÖTV öder?
- Bir önceki bölümde bahsettiğimiz mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanları imal, inşa veya ithal edenlerden ve bu malları müzayede yoluyla satanlardan
- Belirtilen mallardan kayıt ve tescile tabi olanlar için motorlu araç ticareti yapanlar, kullanmak üzere ithal edenler ya da müzayede ile satanlardan
ÖTV alınır.
ÖTV mükellefleri için kanunda ayrıca şu ifade yer alır:
“Mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni ve iş merkezlerinin bulunmaması halleri ile gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tâbi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.”
ÖTV tutar ve oranları nelerdir? ÖTV nasıl hesaplanır?
Satın almak istediğiniz taşıtın vergi tutarını ve ÖTV indirimli fiyatını kolayca hesaplayan pek çok web site ve uygulama bulunuyor. Aracın türüne ve fiyatına denk gelen orana göre yapılan hesap ile ÖTV ve KDV de olmak üzere tüm vergiler dahil bir fiyat elde edilebiliyor. Motor silindir hacmine göre belirlenen ÖTV artış oranları 2023 için şu şekilde:
| Silindir Hacmi | Vergisiz Satış Tutarı | ÖTV Oranı |
| 250cc ve altı motosikletler | %0 | |
| 1600 cm³’e kadar | 184 bin TL’ye kadar | %45 |
| 1600 cm³’e kadar | 184 bin TL’den 220 bin TL’ye kadar | %50 |
| 1600 cm³’e kadar | 220 bin TL’den 250 bin TL’ye kadar | %60 |
| 1600-2000 cm³ arası | 170 bin TL’ye kadar | %130 |
| 1600-2000 cm³ arası | 170 bin TL ve üzeri | %150 |
| 2000 cm³ üzeri | Tutar sınırı yok | %220 |
Özel Tüketim Vergisi’nin tutar ve oranları Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) web sitesinde yıllara göre listelenmiştir.
Ön muhasebe programları ile ÖTV takibini kolayca yapabilirsiniz.
Gelir ve giderlerinizi kolayca takip edip enerjinizi işinizi büyütmeye ayırmak istiyorsanız Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsiniz.
