Vergi dilimi ilgili mevzuatta açıkça belirtilen, kazanç sağlayan herkesin kazancı oranında devlete ödemekle yükümlü olduğu tutardır. Gelir vergisinin belirli bir tutarı bulunmaz, oranlara göre belirlenir. Bu oranlar ile belirlenen miktarlara vergi dilimi denir.
Yıl sonunda kazanç sağlayan ve gelir vergisi ödemekle yükümlü olan kişi kümülatif kazancına bakarak dahil olacağı vergi dilimini kontrol etmelidir. Bir örnek ile açıklamak gerekirse, 2023 yılının Aralık ayında dahil olduğunuz gelir vergisi üzerinden ödeme yapmalı ve 2024 yılı Ocak ayı için dahil olacağınız yeni vergi dilimini öğrenmelisiniz.
2024 Vergi dilimleri nedir?
Vergi dilimleri ücretli ve ücret dışı olarak ikiye ayrılır. Ücretli vergi dilimi bir kişinin yaptığı iş karşılığı aldığı maaş üzerinden kesilecek olan vergiyi ifade eder.
Maaş, vergi dilimlerini belirlemede tek başına rol oynamaz. SGK işçi payı ve işsizlik sigortası işçi payı gibi kavramlar da hesaplamada yer alır. Ücret dışı vergi dilimi ise bir kişinin çalıştığı iş harici sağladığı gelirlerinden kesilecek olan vergidir.
Ücretliler için uygulanan 2024 gelir vergisi tarifesi
Çalışanın yaptığı iş karşılığı elde ettiği gelir üzerinden hesaplanan ücretli vergi dilimi hesaplamalarını bir tablo ile özetleyelim:
|
110.000 TL’ye kadar |
15% |
|
230.000 TL’nin 110.000 TL’si için 16.500 TL, fazlası |
20% |
|
580.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL (ücret gelirlerinde 870.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL), fazlası |
27% |
|
3.000.000 TL’nin 580.000 TL’si için 135.000 TL, (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL’nin 870.000 TL’si için 213.300 TL), fazlası |
35% |
|
3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 982.000 TL, (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 958.800 TL), fazlası |
40% |
Ücret dışındaki gelirler için uygulanan 2024 gelir vergisi tarifesi
Ücret dışı, yani bir çalışanın maaşı harici elde ettiği gelir üzerinden hesaplanan gelir vergisi tarifesi ise şu şekilde:
|
110.000 TL’ye kadar |
% 15 |
|
230.000 TL’nin 110.000 TL’si için 16.500 TL, fazlası |
% 20 |
|
580.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL, fazlası |
% 27 |
|
3.000.000 TL’nin 580.000 TL’si için 135.000 TL, fazlası |
% 35 |
|
3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 982.000 TL, fazlası |
% 40 |
Gelir vergisi dilimleri nasıl hesaplanır?
Gelir vergisi hesaplama işlemi değişmez fakat vergi dilimi hesaplaması yıldan yıla değişiklik gösterebilir. Maliye Bakanlığı vergi dilimi oranlarının gelir miktarına göre dağılımına ilişkin yeni bilgilendirmeler yayınlayabilir.
Öncelikle hesaplamanız gereken hangi gelir vergisi diliminde olduğunuz. “Şimdi ben hangi vergi dilimindeyim?” dediğinizi duyar gibiyiz. Bir önceki yılda elde ettiğiniz toplam gelir üzerinden hesaplama yapmanız gerektiğini unutmayın!
Vergi dilimi maaş hesaplamasını bir örnek üzerinden gerçekleştirelim. A firmasında çalışan Melis Hanım 10.000 TL brüt ücret alıyor. Melis Hanım’ın ücretli gelir vergisi dilimini hesaplamak için öncelikle işsizlik sigortası işçi payı ve SGK işçi payını hesaplayarak brüt ücretten çıkarmalıyız.
- İşsizlik sigortası işçi payı: 10.000 x %1 = 100 TL
- SGK işçi payı: 10.000 x %14 = 1400 TL
Bu iki kesintiyi Melis Hanım’ın aldığı brüt ücretten düştüğümüzde kalan miktar gelir vergisi matrahı olacak.
- Gelir vergisi matrahı: 10.000 – 100 – 1400 = 8.500 TL
2024 yılı vergi dilimlerine göre 110.000 TL’den düşük miktarlar 1. vergi dilimine girmekte. Yaptığımız hesaplamaya göre Melis Hanım da çalışan vergi dilimlerinden %15 oranından hesaplanacak vergi diliminde bulunuyor.
Yaptığımız bu hesaplamalar sonucu Melis Hanım’ın vergi dilimi kesintisi:
- 8.500 x %15 = 1.275 TL.
Gelir vergisi ne zaman ödeniyor?
Basit usule tabi mükelleflerin gelir vergisi ödemesi gereken zaman diğer mükelleflere göre farklı. Elde edilen kazanç basit usul ticari kazançlardan sayılıyor ise gelir vergisinin ilk taksidi şubat sonu, ikinci taksidi ise haziran sonu ödenmeli.
Elde edilen kazanç basit usul ticari kazanç değil ise gelir vergisinin ilk taksidi mart sonu, ikinci taksidi ise temmuz sonu ödenmeli.
Gelir vergisi nereye ödenir?
Devlet, her vergi mükellefinden, elde ettiği gelir oranında gelir vergisi alır. Bu vergi devlete ödenen bir meblağ olduğundan;
- Mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine
- Mükellefin ikamet ettiği bölgedeki vergi dairesine
- Anlaşmalı bankalar aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’na ödenebilir.
Gelir vergisi ne zaman sıfırlanır?
Vergi dilimi en basit tabirle yıl sonunda sıfırlanır. Yıl boyu elde edilen gelir ile vergi dilimi artar ve kişiler aralık ayı sonunda yeni yıl için belirlenen vergi dilimlerinden hangisine dahil olduklarını kontrol ederler.
Bunun dışında vergi dilimini sıfırlayan bir diğer durum da kişinin hali hazırda çalıştığı işyerinden ayrılarak başka bir yerde çalışmaya başlamasıdır.
Gelir vergisi hakkında mutlaka bilinmesi gerekenler
Gelir vergisi hakkında mutlaka bilmeniz gerekenleri madde madde özetlersek;
- Kişi ve kurumlardan kamusal hizmetlerin devamlılığını sağlayabilmek adına alınan vergilerin ödemesi zorunludur.
- Gelir İdaresi Başkanlığı’nın belirlediği 7 farklı vergi türü var, bunlardan biri de konumuz olan gelir vergisi.
- 2024 yılı için gelir vergisi dilimleri ücretli ve ücret dışı olarak iki farklı kategoride hesaplandı.
- Vergi dilimi hesaplaması yapmak için işsizlik sigortası işçi payı ve SGK işçi payı hesaplanarak brüt maaştan düşülmeli, çıkan vergi matrahı üzerinden hesaplama yapılmalıdır.
- Sigortalı çalışanlar çalıştığı yerden ayrılıp başka bir yerde çalışmaya başladığında bu şirketin aynı işverene bağlı olmadığı durumlarda işçi vergi dilimleri sıfırlanır, aynı işverene bağlı ise sıfırlanmaz.
- Sigortalı bir çalışan askerlik veya emeklilik gibi sebeplerden ötürü işten ayrılıp yeniden aynı yerde çalışmaya başlar ise gelir vergisi sıfırlanmaz.
- Basit usule tabi mükellefler için gelir vergisi ödeme tarihleri ilk taksit şubat, ikinci taksit haziran olacak şekildedir.
- Basit usule tabi kazan harici gelir elde edenlerin gelir vergisi ödeme tarihleri ilk taksit mart, ikinci taksit temmuz olacak şekildedir.
- Gelir vergisini ikametgahınızın veya işyerinin bağlı olduğu vergi dairesine ya da anlaşmalı bankalara ödeyebilirsiniz.
Eğer siz de gelir vergisi ödemekle mükellef bir işverenseniz online ön muhasebe programınız olarak Bizmu’yu tercih edin, finansal raporlarınızı rahatça inceleyin. Üstelik Bizmu’yu 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz!
