Adi ortak nedir?
Adi ortaklık, iki veya daha fazla kişinin emeklerini veya mallarını ortak bir amaçla, özellikle de kazanç elde etmek amacıyla birleştirmek için yaptıkları sözleşmeler şeklinde ifade edebileceğimiz ortaklık modelidir. Türk Ticaret Kanunu’nun 6102 sayılı kanununda yer almış olan ortaklık türlerinin özelliklerini barındırmayan ortaklık modelleri, adi ortaklık olarak kabul
edilir. Adi ortaklıkta, farklı bir durum kararlaştırılmadığı takdirde, ortakların katılım payları önem ve nitelik bazında birbirine eşit olmak zorundadır.
Adi ortaklığın özellikleri nelerdir?
Adi ortaklık özellikleri bakımından diğer ortaklık türleri ile gerek kişi, sermaye ve sözleşme detayları gibi hususlar noktasında ayrışmaktadır. Bu özellikler, unsurlara göre şu şekilde ifade edilebilir:
- Adi ortaklıkta kişi unsuru: Adi ortaklık, bir şahıs ortaklığı olarak en başta, ortak tarafların eşit ve aynı durumda olduğu bir ortaklık türüdür. Adi ortaklık kurulabilmesi için en az iki kişi olması gerekmektedir. Adi ortaklıkta tüzel kişilik bulunmadığı için, ticaret sicil kaydı gerekmeyen bir ortaklık türüdür.
- Adi ortaklıkta sermaye: Adi ortaklıkta, ortak tarafların koyacakları sermayeler Türk Borçlar Kanunu’nda, “Her ortak, para, alacak veya başka bir mal ya da emek olarak, ortaklığa bir katılım payı koymakla yükümlüdür” ibaresi ile ifade edilmiştir. Adi ortaklık emek sermayesi olarak da ifade edilen, bu sözleşmeyi diğer ortaklık türlerinden ayıran bir durum, diğer şirket ve ortaklık türlerinden farklı olarak adi ortaklıkta kişisel emeğin de sermaye olarak konulabilmesini ifade eder. Böyle bir durumda ortaklardan biri sermaye koyabilirken, diğer ortak ya da ortaklar ise fiziksel emeğini sermaye olarak getirebilir.
- Adi ortaklık sözleşmesi: Adi ortaklık sözleşmesi, herhangi bir düzenlemeye bağlı olmamakla birlikte, ortakların bir araya gelip sözel olarak bir anlaşma yapmalarının ortaklık için yeterli olduğu bir sözleşme türüdür. Adi ortaklıkta, sözleşmenin yazılı olarak yapılması da ortaklar tarafından kararlaştırılabilir. Adi ortaklıklarda bazı mal ve taşınmazların sermaye olarak konulması noktasında ise, koyulan bu sermayenin kanuni olarak ifade edilen şekilde gösterilmesi zorunludur.
- Adi ortaklıkta eşitlik: Adi ortaklıkta eşitlik, esasını ortaklığa sadakatten alır ve kanunda ifade edildiği şekli ile, “ortak bir amaca ulaşmak üzere” hareket eden ortakların arasında söz konusudur. Bu unsur, adi ortaklıkta ortakların eşit olması durumunda, herhangi bir hiyerarşi söz konusu olmaksızın herkesin faaliyetlere katılmasını ifade etmektedir.
- Adi ortaklıkta borçlar: Adi ortaklık sözleşmelerinde ortak tarafların yükümlülüklerinden en önemli maddelerinden bir tanesi özen borcudur. Adi ortaklıkta rekabet durumu, Türk Borçlar Kanunu’nun 626. maddesiyle düzenlenmiştir ve bu hükmün aleyhinde işlem yapılması yasaktır. Yasada belirtilen çizgiler kapsamında, ortaklar ortaklığın nihai amacına zarar veren ve engelleyen işleri yapamazlar. Yine TBK’nın 628. maddesinde yer aldığı şekliyle ortaklar diğer ortaklara karşı, verdikleri zararları gidermek konusunda yükümlüdür. Adi ortaklıkta borçlanma konusu, TBK’da “ortaklar, ortaklık işleri için yaptığı giderlerden ve üstlendiği borçlardan dolayı diğer ortaklara karşı sorumludur” ibaresi yer almaktadır.
- Adi ortaklıkta yeni ortak ekleme: Bu ortaklık sözleşmelerinde, yeni bir ortağın alınması için tüm ortakların rıza göstermesi gerekmektedir. Benzeri şekilde, adi ortaklığın devri için de tüm ortakların onay vermesi gerekmektedir. Bu durum söz konusu olmadığı takdirde üçüncü ortak ya da katılması istenen diğer ortaklar, yönetime katılamaz ve ortaklıkta bir söz hakkı elde edemez. Adi ortaklığın feshi konusu ise, TBK’nın 639. maddesinde yer alan ifadelerle, aşağıdaki sebeplerden ötürü gündeme gelebilir:
- Ortaklık sözleşmesinde öngörülen amacın gerçekleştirilmiş olması veya gerçekleşmesinin artık mümkün olmaması
- Sözleşmede ortaklığın mirasçılar ile sürdürülmesi konusunda hüküm yoksa, ortaklardan birinin ölmesi
- Sözleşmede ortaklığın devam edeceğine dair bir hükmün olmaması durumunda, bir ortağın kısıtlanması, iflası veya tasfiyedeki payının icra yoluyla paraya çevrilmesi
Adi ortaklık hangi alanlarda tercih edilir?
Adi ortaklık şirketleri ortak girişim projelerinde ağırlıklı olarak kullanılan sözleşmelerdir. Adi ortaklık, diğer ortaklık türlerinden farklı olarak bir ortağa finansman, diğer ortağa ise yönetim ya da daha farklı emeğe dönük sorumluluklar ile eşit bir ortaklık sunabildiği için tercih edilir. 300’ün üzerinde iş ortaklığı ile, 30 yıldır 105 bin müşteriye kurumsal süreçlerde destek veren yerli bir şirket olarak Mikro Yazılım, adi ortaklık ile kurduğunuz şirketlerde işletme yönetimi, e-dönüşüm ürünleri ile iş süreçlerinizi verimli bir hale getirmek için hizmet vermektedir. Ticari muhasebe programı, borç takip programı ve mali analiz programı gibi, ihtiyaç duyduğunuz tüm kurumsal süreçlere dair özel yazılım çözümleri geliştiren Mikro Yazılım ürünleri ile mali ve yönetimsel konular başta olmak üzere, 360 derece hakimiyet oluşturabilir, şirketinizin verimliliğini üst düzeye çıkarabilirsiniz.
Mikro Yazılım web tabanlı ön muhasebe çözümü: Bizmu
Bizmu işletmenin muhasebe ihtiyaçları için Mikro Yazılım’ın 30 yıllık deneyimiyle geliştirdiği web tabanlı yeni ön muhasebe çözümü Bizmu ile hemen tanış!
Bizmu ile yapabileceğin şeyler şunlar:
- Fatura oluşturma: Dilediğin şekilde tasarladığın faturayı oluşturup yazdırabilirsin.
- Hatırlatma gönderme: Vadesi gelen faturalar için müşterilerine hatırlatma gönderebilirsin.
- e-Dönüşüm Modülleri: e-Fatura başta olmak üzere e-Dönüşüm kapsamındaki işlemlerini yapabilirsin.
- Müşteri ve tedarikçi takibi
- Borç ve alacak takibi
- Veri aktarımı
- Ekstre oluşturma
- Gelir-gider takibi
- Nakit akışı takibi
- Kasa ve banka ile giriş-çıkış takibi
- Tahsilat ve ödeme takibi
- Gider fişi, maaş ve vergi oluşturma
- Kasa takibi
- Çalışan takibi
- Gider belgesi işlemleri
- Satış fiyatı tanımlama
- Tahsilat raporu oluşturma
- Gider raporu oluşturma
- Otomatik işlem tekrarlam
- Fatura hatırlatma
- Proforma fatura takibi
Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.
