Büyümek isteyen şirketler kimi zaman sermayeye ihtiyaç duyarlar. Veya yatırımcılar yatırım yapmak istedikleri şirketin değerini öğrenmek ister. Bu tip durumlarda şirket değerleme nasıl yapılır? Bugün bu soruyu cevaplamak için bir yazı hazırladık.
Halka açık şirketlerin hisse değeri borsada alıcı ve satıcılar arasında belirlenmiştir. Bu nedenle halka açık şirketlerin şirket değerlemesi diğer şirket türlerine göre daha kolay olur. Ancak halka açık olmayan şirketler için aynı işlemi yapmak biraz daha zorludur. Halka açık olmayan şirketlerin şirket değerlemesinde bazı farklı model ve tahminlerin kullanılması gerekir.
Şirket değerlemesi yaparken kullanılan birçok farklı yöntem vardır. Bu yazıda, oldukça teknik bir içeriği olan iskonto edilmiş yani indirgenmiş nakit akışı yöntemini anlatacağız.
Şirket değeri hesaplarken iskonto edilmiş nakit akışları:
Şirketinin değerini hesaplarken üç şeyi göz önünde bulundurmalısın:
- Gelecekte ne kadar kâr elde edeceğin
- Elde edeceğin kârın yıllık artış hızı
- Beklenen kâr ve şirketle ilgili risk durumu
100 TL’ni yıllık %10 faiz kazanmak üzere bankaya yatırdığını düşünelim. Bu, bir sonraki yıl faizle beraber 110 TL elde edebilmek için bugün 100 TL’den vazgeçtiğin anlamına gelir. Buna benzer bir hesaplamayı şirketin için yapacaksın ve şirketinin bir sonraki sene vergi öncesi 110 bin TL kâr elde etmesini umuyoruz. Yatırımı üzerinden bir yıl içinde %10 gelir elde etmeyi düşünen yatırımcılar şirketine şu an 100 bin TL yatırabilir. Fakat yatırımcılar yalnızca bir yıl değil gelecekte elde etme ihtimalleri olan tüm kâr için yatırım yapar ve hepsini aynı anda değerlendirirler. Gelecek yıllarda elde edilmesi planlanan kârlar, elde edilmesi beklenen kâr oranı oranında bugüne indirgenebilir. Mesela diyelim ki şirketin gelecek beş yıl boyunca yılda 100 bin TL kâr elde edecek. Bu durumda şöyle bir tablo hazırlayabiliriz:
| Sene | Vergi öncesi kâr | %10 |
| 1 | 100.000 | 90.909 |
| 2 | 100.000 | 82.645 |
| 3 | 100.000 | 75.131 |
| 4 | 100.000 | 68.301 |
| 5 | 100.000 | 62.092 |
| İndirgenmiş değer | 379.079 |
Senede %10 oranından 5 sene bittiğinde 500 bin TL kazanç bekleyen yatırımcı bugün şirketine 379 bin 79 TL yatırabilir.
Yatırımcının planladığı yüzde, yatırıma atfettiği riskle doğru orantılıdır. Yatırım ne kadar riskliyse yatırımcının beklediği kazancın oranı da o denli yüksektir. Zira yatırımcı daha az riske sahip ya da risksiz devlet tahvillerine de yatırım yapabilir.
Az önceki örneği riskli bir yatırım için %50 oran ile yeniden ele alalım:
| Sene | Vergi öncesi kâr | %50 |
| 1 | 100.000 | 66.667 |
| 2 | 100.000 | 44.444 |
| 3 | 100.000 | 29.630 |
| 4 | 100.000 | 19.753 |
| 5 | 100.000 | 13.169 |
| İndirgenmiş değer | 173.663 |
Yükselen risk sebebiyle yatırım bugünkü indirgenmiş haliyle 173 bin 663 TL’lik bir değere düşüyor.
Bir de her yıl 100 bin TL’lik bir sabit kazanç yerine kazancın her yıl %20 arttığını düşünelim. Buna göre şu sonucu elde edebiliriz:
| Sene | Vergi öncesi kâr | 10% |
| 1 | 120.000 | 109.091 |
| 2 | 144.000 | 119.008 |
| 3 | 172.800 | 129.827 |
| 4 | 207.360 | 141.630 |
| 5 | 248.832 | 154.505 |
| İndirgenmiş değer | 654.061 |
İlk örneğimiz ile bu örnek arasındaki vergi öncesi kâr tutarında senelik %20 fark bulunuyor. Yani bugünkü değerde yaklaşık iki kata yakın bir artış sağlanmış.
Bu hesaplarda 5 yıllık bir zaman dilimini kullandık. Fakat bu metoda göre değerleme yapılınca gelecek 5 sene haricinde şirketin gerçek değerini de belirlemek iyi olur. Bunu yapmak için ise elde edilen kazancın belli bir artışla süresiz olarak devam edeceği varsayılır ve tutarlar da içinde olunan zaman dilimine indirgenir.
Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.
