1. Kıdem tazminatı nedir?
Çalışana belirli koşulların sağlanması durumunda işveren tarafından verilen tazminattır. Aynı iş yerinde bir yıldan fazla zamandır çalışan kişi askerlik, emeklilik, çalışanın vefatı gibi durumlarda veya kadın çalışan ise evlenmesi dolayısı ile bir yıl içerisinde kendi isteği ile işten ayrılması ve İşveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedeni dışındaki nedenler ile işten çıkarılmasında çalışanlar kıdem tazminatı hakkı kazanırlar. Çalışanların istifa etmesi durumunda ise kıdem tazminatı alamazlar.
2. Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
- Brüt ücretin 30 günlük çalışanın işyerinde çalıştığı her bir yılı içine alan tutarıdır. Bahsedilen 30 günlük ücret çalışanın aldığı normal ücret ve diğer menfaatleri kapsar. Kıdem tazminatı = (Çalışanın çalıştığı yıl) x (Çalışanın en son aldığı brüt ücret) (Yıl kesirleri de dikkate alınır.)
- Eğer arta kalan aylar varsa: Kıdem Tazminatı = (Çalışanın çalıştığı yıl x Çalışanın en son aldığı brüt ücret) + [(Arta kalan aylar Güne çevrilir) x (Brüt Ücret/365)]
- Eğer kıdem tazminatı tavanın bir yıla düşen tutarını aşmıyorsa tutar üzerinden
- sadece damga vergisi kesintisi yapılır.
- Eğer kıdem tazminatı tavanın bir yıla düşen tutarını aşıyorsa ve ödenmek istenirse gelir vergisi kesintisi de yapılarak ödenir. Gelir vergisi oranları %15 ile %40 arasında değişir.
3. Kıdem tazminatı neleri kapsar?
Kıdem tazminatı hesaplanırken aynı zamanda çıplak ücretin yanında çalışana yapılan diğer ödemeler de dikkate alınmalıdır.
Kıdem tazminatında dikkate alınması gereken ödemeler:
- yemek yardımı
- kasa tazminatı
- gıda yardımı
- yakacak yardımı
- konut yardımı
- giyecek yardımı
- aile yardımı
- çocuk zammı
- temettü
- taşıt yardımı
- sağlık yardımı
- havlu-sabun yardımı
- sosyal yardım niteliğinde ayakkabı
- yıpranma tazminatı
- mali sorumluluk tazminatı
- bayram harçlığı
- lojman tahsisi
- teşvik primi
- aylık primler
Kıdem tazminatında dikkate alınmaması gereken ödemeler:
- yıllık izin ücreti
- evlenme yardımı
- hafta tatil ücreti
- devamlı
- olmayan bayram harçlığı
- hastalık yardımı
- genel tatil ücreti
- izin harçlığı
- seyahat primleri
- devamlılık göstermeyen primler
- fazla çalışma ücreti
- iş arama yardımı
- harcırah
- bir kere verilen ikramiyeler
4. Kıdem tazminatı ile ilgili diğer önemli noktalar:
- Süresi belli olan sözleşmeli işlerde işin bitmesi ve sözleşmenin sona ermesi durumunda kıdem tazminatı ödenmez.
- Kıdem hesabı yapılırken çalışanın toplam çalıştığı süre hesaba katılır.
- Çalışan ücretsiz olarak izin kullandığında zaman kıdem tazminatı hesaplamalarında bu süre dikkate alınmaz.
- İşverenin iş şartlarını tek taraflı olarak değiştirdiği durumlarda çalışanın bu şartlarda çalışıp çalışmamak istediği sorulur. Eğer çalışan çalışmaz ise 6 gün içerisinde iş sözleşmesi fes edilir ve çalışan kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.
