Tüm alışverişlerimizin bir parçası olan Katma Değer Vergisi (KDV) günlük hayatımızda önemli bir rol oynuyor. Peki KDV hesaplama nasıl olur? Bu yazıda KDV’yi amacı, işlevi, ödenmesini düzenleyen kurallar ve hesaplamasına göre başlıklar altında inceledik.
KDV nedir?
Devletin kamu hizmetlerine harcamak üzere vatandaşlardan ve işletmelerden aldığı, vatandaşların devletten aldığı hizmetin ya da satın aldığı ürünün sonucunda oluşan dolaylı vergi, Katma Değer Vergisi, kısa adıyla KDV’dir. Türkiyede 1 Ocak 1985’ten itibaren uygulanmaya başlanan bir vergi türü olan KDV, malın üretiminden tüketimine dek geçen zaman içindeki aşamalarda eklenen katma değeri belirler. İşletmeler, satışlarından elde ettikleri kârlara göre KDV farkı öder. Ancak KDV aslında son kullanıcının ödediği bir vergi türüdür. Kısacası bir ürünün KDV’sini, o ürünü kullanan veya tüketen öder.
KDV kimden alınır?
- Ticari, sanayi, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerden
- Tüm mal ve hizmet ithalatı yapanlardan
- Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetlerden (İletim, radyo ve televizyon hizmetleri)
- At yarışı, spor-toto, piyango ve diğer talih oyunlarının düzenlenmesi ve oynanmasından
- Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteri ve konserlerden
- Müzayede mahallerinde ve gümrük depolarında yapılan satışlardan
KDV alınır.
KDV ne zaman beyan edilir ve ne zaman ödenir?
Aylık KDV verenler, herhangi bir ayın KDV beyannamesini ilgili ayı takip eden ayın en geç 24. günü akşamına kadar vermek zorundadır. KDV ödemeleri beyanname verilen ayın en geç 26. günü akşamına dek yapılır. Tüketiciler ise KDV’yi mal veya hizmeti satın alırken malın fiyatının içinde öder.
Türkiye’de uygulanan KDV oranları nelerdir?
Her ülkede farklı bir KDV uygulaması kullanılır. Türkiye’de malın ihtiyacı açısından zorunluluk derecesine göre %1, %8 ve %18 olmak üzere toplam üç çeşit KDV oranı uygulanır.
- Ekmek gibi temel tüketim ürünleri ile lüks olmayan barınma ihtiyaçları için %1 oranında KDV uygulanır.
- Unlu mamullerin haricindeki lüks olmayan temel tüketim malları (süt, yumurta, peynir vb.) için %8 oranında KDV alınır.
- Temel tüketim olmayan ürünlerden %18 oranında KDV alınır. Bunlar telekomünikasyon ürünleri, beyaz eşyalar, mobilyalardır ve zorunlu olarak ihtiyaç duyulmayan bazı gıda ürünleridir.
KDV hesaplama nasıl olur?
KDV, basit bir matematikle hesaplanabilir. KDV hesaplarken iki ayrı durum için aşağıdaki adımları takip etmek gerekir:
- Yalnızca KDV tutarı hesaplama:
- KDV hesaplaması yapılacak olan tutar alınır.
- Yasal olarak uygulanan %1, %8 ya da %18 KDV oranı seçilir. Bu oranın yüzdesi alınır. (0,01 veya 0,08 veya 0,18)
- Tutar, oranın yüzdesiyle çarpılır.
- Örnek: 50 liralık ve % 18 vergiye tabii bir ürünün KDV’si, 50×0,18 şeklindeki KDV hesaplama formülü ile bulunur. Buna göre, KDV tutarı 50×0,18=9 TL’dir. Malın KDV’li tutarı ise, 50+9=59 TL’dir.
- KDV dahil toplam tutar hesaplama:
- KDV hesaplaması yapılacak olan tutar alınır.
- Yasal olarak uygulanan %1, %8 ya da %18 KDV oranı seçilir. Bu oranın yüzdesi alınır ve 1+KDV şeklindeki KDV hesaplama formülüne göre, bu yüzdeye 1 eklenir. (0,01 + 1 veya 0,08 + 1 veya 0,18 + 1)
- Tutar, bir üst maddedeki toplamla çarpılır.
- Örnek: 200 liralık ve %8 vergiye tabii bir ürünün KDV dahil fiyatı, 200x(0,08+1) hesabıyla bulunur. Buna göre, KDV’li toplam 200×1,08=216 TL’dir.
Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.
