Fiyat farkı nedir? Hangi durumlarda fiyat farkı muhasebe kaydı yapılır? Hazırlanan faturada nelere dikkat edilmelidir? Tüm bunlara dair tüm ayrıntıları bu yazıda derledik.
Fiyat farkı, aralarında ticaret yapan farklı işletmelerin sık sık olmasa da satışın ardından karşılaşabildikleri bir durumdur. Fiyat farkı, faturanın eksik ya da fazla kesilmesi durumlarında ortaya çıkar. Yapılan alışverişin ardından faturanı eksik ya da fazla kesmen halinde yeniden bir ücret ödemen veya alman gerekir.
Yeniden alınacak veya ödenecek ücret için fiyat farkı faturası adı verilen bir fatura hazırlamalısın. Bu yazıda başına böyle bir durum geldiğinde nasıl fiyat farkı faturası keseceğini ve bu faturanın muhasebeleştirilmesi işlemini nasıl gerçekleştireceğini anlattık.
Fiyat farkı faturalarının muhasebeleştirilmesi nasıl yapılır?
Fiyat farkı faturasını, Katma Değer Vergisi’nin vergilendirme kalemlerinden biri olmasından dolayı dikkatle hazırlamak gerekir. KDV Kanunu’nda bu konu 35. maddede şu şekilde açıklanmıştır: “Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltir.
“Şu kadar ki iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır.” (Madde 35: Matrah ve İndirim Miktarlarının Değişmesi). Bu açıklamada belirtildiği üzere fiyat farklarını, matrah değişikliği olarak düşünebilirsin. Maddeye göre fiyat farkı, farkın ortaya çıktığı dönem göz önünde bulundurarak alıcı veya satıcı tarafından fatura edilir ve KDV’ye tabi tutulur. Fiyat farkları, ilgili ürün veya hizmeti barındıran oran üzerinden KDV hesabına konu edilir.
Satış işleminin muhasebeleştirilmesi
Diyelim ki işletmenin alıcısı olan alıcısı olan ARI Limited Şirketi’ne x birim malı birim başına xx,xx TL + KDV olarak satış yaptın. Fatura düzenlerken yanlışlıkla birim fiyatı yy,yy TL olarak kaydettin. Bu durumda ARI Limited Şirketi’ne fiyat farkı faturası düzenleyip oluşan farklılığı belgelemelisin. Bu işlemin muhasebe kaydını şu şekilde yapmalısın:
_________________________________ / _________________________
120.01 ARI Limited Şirketi yy,yy TL
600.18 Yurtiçi Satışlar yy,yy TL
391.18 Hesaplanan KDV yy,yy TL
Satış işleminin kaydı
_________________________ ______ / _________________________
_______________________________ / _____________________________
120.01 ARI Limited Şirketi xx,xx TL
600.20 Fiyat Farkı Hesabı xx,xx TL
391.18 Hesaplanan KDV xx,xx TL
Fiyat farkının kaydı
_______________________________ / _____________________________
Kaydı bu şekilde tuttuktan sonra “Gerekçem” şeklinde başlayan bir notla firmanın yaptığı alış işleminde oluşan fiyat farkı problemini belirterek bu faturanının gerekçesini sunmalısın.
Alış işleminin muhasebeleştirilmesi
Diyelim ki işletmenin satıcısı olan ARI Limited Şirketi’nden x birim ürünü birim başına xx,xx TL + KDV olarak aldın ve satıcı firma, faturayı düzenlerken yanlışlıkla birim fiyatını yy,yy TL olarak düzenledi. ARI Limited Şirketi, işletmene fiyat farkı faturası düzenlemeli ve oluşan farklılığı belgelemelidir. Bu işlemin muhasebe kaydı şöyle olur:
_____________________ / _________________________
153.01 Ticari Mallar Hesabı yy,yy TL
191.18 İndirilecek KDV. yy,yy TL
320.01 ARI Limited Şirketi yy,yy TL
Alış işleminin kaydı
_____________________ / _________________________
_____________________ / _________________________
153.02 Fiyat Farkı Hesabı xx,xx TL
191.18 İndirilecek KDV xx,xx TL
320.01 ARI Limited Şirketi xx,xx TL
Fiyat farkının kaydı
_____________________ / _________________________
Kaydı bu şekilde tuttuktan sonra “Gerekçem” şeklinde başlayan bir notla firmanın yaptığı alış işleminde oluşan fiyat farkı problemini belirterek bu faturanının gerekçesini sunmalısın.
Firmana alıcılar tarafından fiyat farkı faturası düzenlenmesi halinde muhasebe kaydını aşağıdaki gibi tutmalısın: (KDV oranı %18 kabul edilir.)
_____________________ / _________________________
612.02 Fiyat Farkı İndirimi Hesabı yy,yy TL
191.46 Satış İade İndirimi KDV Hesabı yy,yy TL
120. Alıcılar Hesabı yy,yy TL
_____________________ / _________________________
Firman tarafından satıcılarına fiyat farkı faturası düzenlenecekse muhasebe kaydını aşağıdaki şekilde tutmalısın. (KDV oranı %18 kabul edilir.)
_____________________ / _________________________
320. Satıcılar Hesabı yy,yy TL
153.90 Ticari Mal Alış İade yy,yy TL
391.46 Alış İade Hesabı KDV yy,yy TL
_____________________ /
Sermaye artırımı muhasebe kaydı nasıl yapılır?
Geçici vergi muhasebe kaydı nasıl yapılır?
Matrah artırımının muhasebe kaydı nasıl yapılır?
Yansıtma faturasının muhasebe kaydı nasıl yapılır?
Serbest meslek makbuzunun muhasebe kaydı nasıl yapılır?
Gelir ve giderlerinizi kolayca takip edip enerjinizi işinizi büyütmeye ayırmak istiyorsanız Bizmu’yu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsiniz.
