Şirketler için gider olarak gösterilebilecek harcamalar, ticari kazancın elde edilmesiyle ilişkisi göz önünde bulundurularak kanunlar tarafından belirlenmiştir. Bir giderin kanunen indirim olarak sayılabilmesi için; indirime konu olan giderin, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesiyle ilişkili olması ve söz konusu giderin Vergi Usul Kanunu’nda belirtildiği şekilde belgelendirilmesi gerekmektedir. Türk Vergi Kanunlarına göre safi kazancın tespitinde gider olarak indirimi kanunen kabul edilmeyen giderler aşağıda yer almaktadır.
Gelir Vergisi Kanunu
Hangi harcamaların şirket gideri olarak kabul edilip hangilerinin edilemeyeceği Gelir Vergisi Kanunu’nun 40, 41 ve 90. Maddelerinde yer alan hükümlerce belirlenmiştir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 41. Maddesinde yer alan hükümlere göre kanunen indirim sayılamayacak giderler aşağıdaki gibidir:
● İşletme sahibinin, eşinin ya da çocuklarının işletmeden çektikleri paralar ve aldıkları sair değerler
● Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine ya da çocuklarına işletme tarafından ödenen aylıklar, ikramiyeler, komisyonlar ya da tazminatlar
● İşletme sahibinin işletme için koyduğu sermaye için yürütülecek faizler
● İşletme sahibinin, eşinin ya da küçük çocuklarının cari hesap veya diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler
● Teşebbüs sahibinin ilişkili kişilerle (eş, alt soy, üst soy vb.) emsallere uygunluk ilkesine aykırı şekilde belirlenmiş bedel ya da fiyatlar üzerinden gerçekleştirdikleri işlemler nedeniyle işletme aleyhinde oluşan farklar
● Para ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından kaynaklanan tazminatlar
● Alkol, alkollü içki, tütün ve tütün mamullerinin ilan ve reklam tutarları
● Kiralanmış ya da işletmeye kayıtlı kotra, tekne, sürat teknesi, yat, helikopter ve uçak benzeri taşıtların işletme faaliyetleriyle ilgili olmayan gider ve amortisman tutarları,
● Basın, radyo ve televizyon kaynaklı maddi ve manevi zarar kaynaklı tazminat tutarları. Gelir Vergisi Kanunu’nun 90. Maddesine göre kanunen indirim sayılamayacak giderler:
● Gelir vergisinin yanı sıra diğer şahsi vergiler. Ayrıca ne türden olduğu fark etmeksizin vergi cezaları ve para cezaları. Ödenmiş cezalar, gecikme zammı ve faizler.
Kurumlar Vergisi Kanunu
Yukarıdaki maddelere ek olarak, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. ve 11. maddeleri de kanunen kabul edilen ve edilmeyen indirimleri kapsamaktadır. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 11. Maddesine göre kurum kazancının tespitinde aşağıdaki
indirimlerin yapılması kabul edilmez:
● Öz sermaye üzerinden ödenen ve hesaplanan faizler ile örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler.
● Örtülü olarak transfer fiyatlandırması yoluyla dağıtılan kazançlar.
● Ayrılan yedek akçeler
● Kurumlar vergisi ile her türlü para cezaları, vergi cezaları, ödenen cezalar, gecikme zamları ve ödenen gecikme faizleri.
● Menkul kıymetlerin sahip oldukları itibari değer altında ihraçlarından kaynaklanan zarar ve bunlarla ilgili komisyonlar ve benzeri giderler.
● İşletmenin temel faaliyet konusu ile ilgili olmayan deniz ve hava taşıtlarının giderleri ve amortismanları.
● Kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat giderleri.
● Basın yoluyla işlenen fiillerden kaynaklı ödenen tazminat giderleri.
● Alkol, alkollü içki, tütün ve tütün mamullerinin ilan ve reklam tutarları. Bu kanunların yanı sıra diğer kanunlarda yer alan hükümlerden doğan kabul edilemeyen indirimler de söz konusudur.
Özel İletişim Vergileri
6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun 39. maddesinde yer alan ve 5228 sayılı kanunun 38. maddesiyle değişikliğe uğrayan Özel İletişim Vergisi, söz konusu kanunda yer alan “Bu vergi, katma değer vergisi matrahına dahil edilmez, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider kaydedilmez ve hiçbir vergiden mahsup edilmez” hükmü nedeniyle indirim söz konusu değildir.
Diğer Kanunlarda Yer Alan Hükümler
● Katma Değer Vergisi’nin gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak indirilemeyeceği Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 58. maddesinde düzenlenmiştir.
● Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 14. Maddesinde yer alan hükümlere göre hangi taşıtların gider olarak kabul edilip hangilerinin edilmeyeceği belirlenmiştir.
● Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 80. maddesinde fiilen ödenmeyen primlerin gider olarak tespit edilemeyeceği belirlenmiştir.
● Kıdem tazminatlarıyla ilgili yapılan düzenlemede sadece dönem içinde fiilen ödenen kıdem tazminatlarının gider yazılabileceği belirtilmektedir.
Kanunen Gider Niteliği Taşımayan Diğer Giderler
Gelir Vergisi Kanunu’nun 41. maddesinde yer almamasına rağmen kanunen gider sayılamayacak özel durumlar aşağıda belirtilmiştir:
● Çalınma, kaybolma, dolandırıcılık gibi sebeplerden kaynaklanan zararlar
● İşletme personelinin ölümü durumunda ailesi ve çocukları için yapılan kanuni zorunluluk taşımayan yardımlar
● Vefat ilanları ve çelenk masrafları
● Yasal bir zorunluluk bulunmadan gönüllülük esasıyla dernek ve vakıflara ödenen masrafa katılma payları,
● Başka kurum ya da kişi adına düzenlenen belgelere istinaden yapılan harcamalar
● Yasal olarak azami haddi belirlenmiş giderlerde haddin üzerinde ödenen kısım
● Kanunen yasaklanmış faaliyetlere katılımdan doğan giderler
● Dönemsellik ilkesini kapsamayan cari yıl haricindeki geçmiş ya da gelecek yıllara ait giderler
● Siyasi partilere ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 14/6. Maddesi kapsamına girmeyen gerçek ve tüzel kişilere bağış tutarları
● Özel haller dışında kanunlarda belirlendiği şekilde belgelendirilemeyen giderler
● Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenmemiş bulunan karşılıklar
Mikro Yazılım web tabanlı ön muhasebe çözümü: Bizmu
30 yıldır 105 bin müşteriye 300’ün üzerinde iş ortaklığı ile kurumsal süreçlerde destek veren ve yerli bir şirket olan Mikro Yazılım’ın muhasebe ihtiyaçlarınız için özel olarak geliştirdiği web tabanlı yeni ön muhasebe çözümü Bizmu ile hemen tanışın! Bizmu gelir ve gider takibi yapmaya imkan sağlamanın yanı sıra pek çok farklı fonksiyona da sahiptir. Bizmu ile yapabileceğiniz şeylerden bazıları şunlardır:
- Fatura Oluşturma: Dilediğiniz şekilde tasarladığınız faturanızı oluşturup yazdırabilirsiniz.
- Hatırlatma Gönderme: Vadesi gelen faturalar için müşterilerinize hatırlatma gönderebilirsiniz.
- e-Dönüşüm Modülleri: E-Fatura başta olmak üzere e-Dönüşüm kapsamındaki işlemlerinizi yapabilirsiniz.
- Müşteri ve tedarikçi takibi yapabilirsiniz.
- Borç ve alacak takibi gerçekleştirebilirsiniz.
- Veri aktarımı yapabilirsiniz.
- Ekstre oluşturabilirsiniz.
- Gelir-gider takibi yapabilirsiniz.
- Nakit akışınızı takip edebilirsiniz.
- Kasa ve bankalarınızı tek bir platforma ekleyerek giriş-çıkış takibi yapabilirsiniz.
- Tahsilat ve ödemelerinizi takip edip kaydedebilirsiniz
- .Gider fişi, maaş ve vergi oluşturabilirsiniz.
- Kasa takibi, çalışan takibi, gider belgesi işlemleri, satış fiyatı tanımama,tahsilat raporları, gider raporları, belirlediğiniz işlemleri otomatik tekrarlama, fatura hatırlatma ve proforma fatura takibi gibi daha pek çok işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
